کاربردهای نفت خام
کاربردهای نفت خام
کاربردهای نفت خام
کاربردهای نفت خام:
نفت یا نفت خام یکی از مهم ترین مواد موجود در جهان است. شناخته شده ترین محصولات فرعی نفت عبارتند از : سوخت های پر انرژی- گازوئیل یا بنزین – نفت چراغ- نفت دیزل و یا سوختهای نفتی و سوخت های گالنی نیز از نفت بدست می آیند . بیشتر غذاهایی که ما می خوریم و لباس هایی که می پوشیم تماما به نحوی از انحاء وابسته به مواد بدست آمده از نفت هستند . از نفت برای جلوگیری از چسبناک شدن نان به هنگام مخلوط کردن خمیر استفاده می شود . از نایلونهای نازک برای بسته بندی مواد غذایی استفاده می شود و بیشتر لباس های ما که از الیاف مصنوعی بدست آمده از نفت ساخته شده اند . بیش از یک هزار نوع روغن مایع و
جامد
از نفت خام ساخته شده اند. از روغن روان کننده در وسایل گوناگونی چون ساعت و قطعات ماشین آلات- لوکوموتیوها و مولد های برق استفاده میشود . آسفالت جاده ها و پشت بام ها نیز با استفاده از مواد نفتی ساخته می شود . موم بدست آمده از نفت در تولید اجناسی چون : شمع- کاغذ های روغنی و سلوفون استفاده می شود . مواد دیگری که از نفت بدست می آیند در تولید انواع کاغذ کاربن- مرکب چاپ کتاب وروزنامه و مواد پاک کننده مورد استفاده قرار می گیرد .
بنزین
بنزین ، یکی ازفرآوردههای سبک نفت است که یا بطور طبیعی با گازهای تر همراه است و یا بر اثر پالایش نفت خام حاصل میگردد. در اوایل پیدایش صنعت نفت که هدف پالایشگران فقط تهیه نفت چراغ بود، بنزین مورد مصرفی نداشت. حتی مادهای زائد و خطرناک بشمار میرفت. لذا سعی میشد که در موقع پالایش حتیالمقدور کمتر ، از آن بوجود آید تا آز آسیب آن در امان باشند.
اما با اختراع موتورهای احتراقی درونسوز ، این وضع دگرگون شد و مصرف بنزین آنچنان گسترش یافت که برای تهیه آن ، ناگزیر شیوهها و دستگاههای پالایش جدیدی پدید آمد. پالایشگران ناگزیر شدند ملکولهای ترکیبات نفتی را شکسته و تغییراتی در آن دهند تا بنزین بوجود آید.
نفت سفید
نفت سفید مایعی بیرنگ و کمی سنگینتر از بنزین است. نفت سفید از آغاز پیدایش صنعت نفت تا 50 سال ، مهمترین فرآورده نفتی بود. نخست بعنوان روغن چراغ بکار میرفت و هنوز هم در مواردی برای تولید روشنائی بکار میرود. امروزه بیشتر بعنوان منبع تولید نیرو و در برخی توربینهای هواپیما و موتور تراکتورهای مخصوص بکار میرود.
سوخت دیزل
نفت دیزل چنانکه از نامش پیداست، بعنوان سوخت در موتورهای دیزلی یعنی موتورهای فشار سوز بهمصرف میرسد. مقدار گوگرد موجود در این نوع نفت بیش از میزان موجود در نفت سفید است.
روغنهای روان
یکی دیگر از محصولات نفتی ، روغن روان است که بیشتر برای روان نگهداشتن اجزای ماشینآلات بهمصرف میرسد. میزان روغنهای حاصل از نفت ، کمتر از 2 در صد کلیه فرآوردههای دیگر است. لذا همین میزان روغن ، نقشی بر جسته و مهم در صنایع و زندگی امروزی ایفا میکند، زیرا از قیچی و چرخ خیاطی گرفته تا جرثقیلهای عظیم و ماشینآلات غول پیکر همه برای خوب کار کردن باید روغن مصرف کنند. روغن برای اجزای متحرک ماشینآلات بکار رفته ، از اصطکاک و فرسوده شدن آنها جلوگیری میکند.
قیر
قیر ، هیدروکربنی است که معمولا از تقطیر و پالایش نفت خام معینی ته ظرف پالایش بدست میآید. وزن مخصوص آن 1 الی 1.3 و نقطه ذوب آن (140 – 110) درجه سانتیگراد میباشد. این ماده بطور طبیعی نیز در برخی از نقاط کره زمین یافت میشود. قیر طبیعی ، بر اثر تراوش نفت خام از روزنه و شکافهای سطح زمین به خارج و بخار شدن اجزای سبک نفت پدید میآید. همین قیر بود که از دیرباز ، مخصوصا در ایران و بینالنهرین بعنوان ملاط در ساختمانها و استخرها و یا گازهای دیگر بهمصرف میرسید.
قیر حاصل تقطیر ، ماده ای است سیاه رنگ یا قهوهای سیر که برحسب مقدار اجزای سبکی که در موقع پالایش از نفت خام گرفته میشود، ممکن است خیلی سفت یا به درجات مختلف نرم باشد. قیر بر اثر حرارات نرم و آب میشود. اما اگر با اکسیژن ترکیب شده باشد، بصورت نوعی لاستیک در میآید که در آنصورت مثل قیرهای دیگر چندان در مقابل گرما یا در مقابل سرما سفت نمیشود.
قطران طبیعی
گروهی از نفتهای خام دارای گوگرد زیاد ، ویسکوزیته بیشتر و تراکم را قطران طبیعی گویند که در بعضی مناطق استثنائا آنها را نیز استخراج میکنند. قطران در عمق کم زمین و در داخل ماسههای نفت دار که به آنها ماسههای قطران (Tar SandS) گویند، یافت میشود. این قطرانها راهنمای خوبی برای پیدا شدن نفت خام محسوب میشوند.
موم طبیعی
موم طبیعی بطور کلی از پارافین تشکیل میشود و میتواند درون لولههای حامل نفت نیز از متن تفکیک حاصل میکند. این ماده به حالت خمیر یا شکننده و برنگ زرد مایل به قهوهای میباشد که دارای وزن مخصوص 0.84 الی 0.93 میباشد. نقطه ذوب موم طبیعی ، 85 الی 100 بوده و در داخل بنزین ، روغن و محلولهای بیتومینی حل میشود.
رمز دانلود فایل ورد: masterdoc.ir
تهیه و تنظیم مهرماه 98